Drukkerij CBB: Specialistisch drukwerk naar ‘next level’

Geavanceerde printtechniek maakt meer ‘zichtbaar’

CBB is een gespecialiseerde aanbieder van producten en diensten voor blinden en slechtzienden. Sinds kort heeft het bedrijf op haar vestiging in Ermelo een Canon Arizona printer staan die in staat is tot ‘verfijnd reliëf’ drukwerk. Bovendien, uniek in de wereld, kan de printer zetplaten maken voor de Heidelberg drukpers. Tegen lagere kosten en met hogere kwaliteit voor de gebruikers. Andrea Haklander, manager Braille & Reliëf bij CBB: ‘Met deze nieuwe printer zijn we op een absoluut next level gekomen wat betreft kwaliteit.’

CBB is een zogenaamde ANBI-organisatie. Dat wil zeggen, een Algemeen Nut Beogende Instelling. Niet gericht op het maken van zoveel mogelijk winst dus. Haklander: ‘Meer dan 100 jaar geleden is de basis voor CBB gelegd in Amsterdam. Rond 1911 kwam een predikant van de Gereformeerde Kerk daar in contact met een aantal doopleden die in het blindeninstituut aan de Vossiusstraat woonden. Toen de predikant deze kinderen catechisatie wilde geven, stuitte hij op het probleem dat er geen geschikte boeken in braille waren. Vervolgens werd een aantal mensen gemobiliseerd om leerboeken voor de catechisatie om te zetten naar braille. Uiteindelijk is daaruit CBB voortgekomen, eén van de grootste drukkerijen in Europa met gespecialiseerde diensten en producten voor mensen met een visuele beperking.’

Veel opdrachtgevers

Het werk van CBB dat voor een belangrijk deel wordt uitgevoerd door zo’n 250 vrijwilligers, bestaat uit een drietal onderdelen, waarbij informatie wordt omgezet naar een bruikbaar formaat voor de doelgroep. Er zijn opdrachten voor de Koninklijke Bibliotheek en Bibliotheekservice Passend Lezen, opdrachten voor Christelijk Nederland. Als derde zijn er opdrachten voor bedrijven en organisaties als KLM en Visio en de branches musea en onderwijs. Haklander: ‘Die laatste opdrachten zijn niet speciaal op een christelijke grondslag gebaseerd.’ Voor de overheid en het bedrijfsleven is het wettelijk verplicht om informatie toegankelijk te maken voor mensen met een visuele beperking. Dat geldt voor alle vormen van communicatie, of het nu gaat om websites of boekjes. ‘Bij elkaar gaat het om behoorlijk veel opdrachtgevers die wij bedienen.

Verfijnd reliëf

Dat gebeurt aan de hand van informatie die in audio, grootletter, braille, digitale vorm en sinds kort in verfijnd reliëf wordt weergegeven. Haklander: ‘Die eerste vormen, audio, grootletter en braille, doen we al heel lang en eigenlijk geldt dat ook voor de reliëfproducties. Echter, sinds kort is daar een nieuwe dimensie aan toegevoegd, mede dankzij de inspanningen van PCI en Canon met de Arizona printer en ProCut snijmachine. PCI was al heel lang onze partner voor printers en de kantoormachines die bij CBB worden gebruikt. Puur uit belangstelling omdat CBB zo’n bijzonder bedrijf voor een bijzondere doelgroep was, kwam de accountmanager van PCI voor grootformaat printers eens een kijkje nemen. Eenmaal bij elkaar raakten we in gesprek en kwamen er allengs allerlei ideeën naar boven. Vooral voor het (verfijnde) reliëfwerk. Daarin wilden we wel stappen maken om de kwaliteit te verbeteren. Tot voor kort maakten we gebruik van het swell paper principe. De Canon Arizona bleek daarvoor een goede vervanger: een printer voor sign- en displayproducenten die wordt gebruikt voor het printen van reliëf direct op het eindproduct. Bijvoorbeeld voor bordjes, reliëfkaarten en plattegronden. Dat klonk al heel interessant, zeker ook omdat deze printer in staat was kleur aan te brengen. De toepassing van kleur in combinatie met (verfijnde) reliëfdruk betekent voor zowel zienden als slechtzienden dat de output een overduidelijke meerwaarde kreeg.

Unieke toepassing

CBB zag echter nog een nieuwe mogelijkheid waar ze zelfs bij PCI of Canon nog niet aan hadden gedacht. Haklander: ‘We hadden het idee opgevat om de Arizona te gebruiken om de zetplaten voor onze Heidelberg drukpers te maken. Dan zouden we serieus stappen kunnen maken in zowel kostenbesparing als kwaliteitsverbetering voor het eindproduct. Samen met Canon en PCI kwamen we tot een werkende toepassing. En het moet gezegd, de samenwerking, de inspanningen, het meedenken en het enthousiasme van onze mensen met Canon en PCI heeft veel bijgedragen aan het succes van dit project.’

Touchstone-software voor omzetten naar reliëf

De speciale Touchstone-software is in staat om een bestand te creëren dat kan worden omgezet naar een zetplaat voor de Arizona, met alle gedetailleerde reliëfgegevens die nodig zijn om tot een kwalitatief hoogwaardig eindproduct te komen. Gespecialiseerde dtp’ers werken aan de zwart-witbestanden en creëren een bepaald beeld dat moet worden geproduceerd in reliëf. Daarbij moet je bedenken dat het ‘beeld in reliëf’ niet té gedetailleerd mag worden. Dan is het voor iemand die alleen maar hoogteverschillen voelt op het papier niet meer te bevatten wat het beeld voorstelt. De Touchstone-software zet de gegevens in het dtp-bestand om in een soort ‘hoogtelijnenkaart’ om de juiste weergave te krijgen. Dat is heel geavanceerd, maar om het simpel voor te stellen: zwart is hoog, grijs is middelhoog en wit is plat. Op die manier krijg je een juiste hoogteverhouding op het papier en kan de slechtziende of blinde ‘lezer’ zich het juiste beeld vormen van wat hij voor zich heeft.’

Voelbaar fotoboek

Het eerste product was een ‘voelbaar fotoboek’ voor een vrouw die terminaal was en een tastbare herinnering voor haar kleinkinderen wilde achterlaten. Van die kleinkinderen was ook een slechtziend. Haklander: ‘Deze dame wilde een fotoboek voor haar kinderen en kleinkinderen, maar dat moest dan ook ‘voelbaar’ zijn voor haar kleinkind met de visuele beperking. Het eerste project lukte fantastisch en dat was de start van een hele reeks succesvolle projecten en opdrachten, waaronder meteen in december 2019 een uitverkochte serie kerstkaarten in reliëf.’

CBB heeft de toepassing inmiddels door eigen ervaring en de praktijk verder doorontwikkeld en geoptimaliseerd en is heel content met de partners die ze in staat hebben gesteld tot deze bijzondere prestatie voor een bijzonder bedrijf met een bijzondere doelgroep.